اثر تنش کمبود آب بر عملکرد و اجزای عملکرد ژنوتیپ‌های لوبیا چیتی

به منظور تعیین اثر تنش کمبود آب بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه ژنوتیپ‌های لوبیا چیتی، آزمایشی در سال 1386 در ایستگاه ملی تحقیقات لوبیا واقع در شهرستان خمین به صورت کرت‌های خردشده، در قالب بلوک‌های کامل تصادفی، در سه تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل آبیاری پس از 60، 80 و 100 ‏میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر در کرت‌های اصلی و نه ژنوتیپ لوبیا (G01437,G14088, Ks21189, Ks21191, Ks21193، Cos16 و Tylor همراه با دو رقم محلی خمین و تلاش) در کرت‌های فرعی بود. نتایج نشان داد که اثر سطوح مختلف آبیاری بر عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه، تعداد غلاف در بوته، وزن صد دانه و شاخص برداشت معنی‌دار بود (P≤0.01). در بین اجزای عملکرد، تعداد غلاف در بوته به ترتیب با 28 و 49 درصد کاهش در تیمارهای آبیاری پس از 80 و 100 میلی‌متر تبخیر، نسبت به تیمار آبیاری پس از 60 میلی‌متر تبخیر، بیشتر تحت تأثیر تنش کمبود آب واقع شد. آبیاری پس از 60 میلی‌متر تبخیر بهترین رژیم آبیاری بود، به طوری که بیشترین عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه، وزن صد دانه و شاخص برداشت به ترتیب با 5428 کیلوگرم در هکتار، 2526 کیلوگرم در هکتار، 38 گرم و 46 درصد در این تیمار به دست آمد. ژنوتیپ‌های مورد مطالعه واکنش متفاوتی نسبت به تنش کمبود آب داشتند. عملکرد ژنوتیپ‌های Cos16 و Tylor در تیمار آبیاری پس از 100 میلی‌متر تبخیر حساسیت کمتری به تنش کمبود آب نشان داد، لذا به نظر می‌رسد که می‌توان آنها را به عنوان ژنوتیپ‌های متحمل به تنش کمبود آب معرفی کرد. ژنوتیپ Ks21193 با کاهش عملکرد 33 و 69 درصد به ترتیب در تیمارهای آبیاری پس از 80 و 100 میلی‌متر تبخیر نسبت به تیمار 60 میلی‌متر تبخیر، حساس‌ترین ژنوتیپ به تنش کمبود آب بود.